Op 23 maart 2024 houdt Vrij Links een evenement in Groningen in het kader van het project Unchain my Art.

Van 13.30 tot 16.30 is het thema: Hoe Vrij Zijn de Kunsten.

Marieke Hoogwout en Joep Schrijvers geven hieronder de aftrap.

Niets is zo geweldloos als kunsten die vrij zijn. En niets wordt zo zeer gevreesd.

Geen middel hebben dictators, geestelijk leiders, ondernemers, politici, terroristen én activisten geschuwd om kunstenaars het zwijgen op te leggen. Murw maken en intimideren, dat zijn de enige talenten van de verder talentloze slopers van de kunsten.

Hun repertoire is desalniettemin groot. Vermoorden van kunstenaars en cartoonisten, verwijderen van kunst uit musea en bibliotheken, cancellen van theatervoorstellingen, vernietigen van kunst, besmeuren, opblazen…

En dan, dan grijpen ze de macht in kunstmusea en scholen, op departementen en in NGO’s en schakelen de kunsten gelijk. Ambtelijke angsthazen  geselen de creatievelingen, de talentvollen met de zweep van criteria.

Oh, wat zijn we toch beducht en alert op propaganda van de Grote Ideologieën: Gij zult de helden van het nationaalsocialisme tonen, de socialistische utopie, de goden en profeten eerbiedigen van christendom, hindoeïsme en islam. Dat willen we niet, dat nooit meer!

Maar wat gebeurt er onder onze waakzame ogen, in de mantel der goede intenties? De filmer en de schrijver, de beeldhouwer en de acteur: zij zullen de dogma’s van inclusie en diversiteit gehoorzamen. De mismaakte mens is een Gij-Zult-mens, de gehoorzame mens.

Wie een eigen pad bewandelt, andere werklijkheden tot klinken brengt of erger, de macht hoont en beschimpt, die onverlaat, die zal weten, die zal voelen.

De vrije kunstenaar die de kont tegen de krib gooit krijgt een heropvoeding in de principes van deugende kunsten, voegt zich naar de curatorklets in musea van linkse brave borsten, naar de dwingelandij van kunstbesturen en de academisch geschoolde, eendimensionale mens die zich kunstcriticus noemt.

In zo’n land waar de kletsende klasse heerst worden kunstopleidingen kopieerapparaten. Zij willen alleen nog maar klonen met kunstdiploma’s voortbrengen, middelmaat, brave burgers aan de leiband van linkse of rechtse machthebbers.

Kleurplaatjes inkleuren, alles tussen de lijntjes, met het puntje van de tong uit de mond, onder luid applaus van de ‘weldenkende’ elite, dat is wat dit soort ‘kunstenaars’ kan. Uitvoerders van oekaze-kunst, acolieten van de macht.

En toch, toch, altijd zullen er individuen, enkelingen zijn die fluisteren: ‘het klopt niet. Het is niet waar wat ze zeggen. Het is niet goed wat ze denken. Het is abject wat ze doen. Er woelt iets beters in mij. Dat, dat diepste innerlijke geluid dat moet ik tot uiting brengen. Ondergronds, in andere circuits, op andere media.’ Dat zijn de echte kunstenaars!

En ze zullen gehoord worden, gelezen en bekeken!

Ware kunstliefhebbers weten vrije kunstenaars altijd te vinden. Het is zielsverwantschap dat hen trekt en bindt. Beide zijn nieuwsgierig en hebben een hartstochtelijk verlangen het individuele gestalte te geven: de een in het artistieke, de ander in het eigen leven zelf.  Beide weten dat er meer op het spel staat dan de kunsten alleen: niets minder dan de persoonlijke vrijheid zelf.

Waar de kunsten vrij zijn, zijn de mensen vrij.