November 2021. Thierry Baudet, partijleider van het na een modderbad aan uitgelekte antisemitische FvD-appjes uit elkaar gespatte Forum voor Democratie, plaatst twee foto’s op Twitter. De eerste is oud, nog uit de oorlog, van een kind dat een Jodenster moest dragen. Bij ons als kijkers komt de foto hard aan, we weten immers welk lot deze kinderen te wachten stond. Daarnaast plaatst Baudet een foto van een hedendaags kindje dat door een hek naar de Sinterklaasoptocht kijkt, volgens de tweet wegens “ongevaccineerd zijn”. Want in zijn brein is dat, je weet wel, vergelijkbaar.

De tweet is er eentje in een reeks van de FvD-leider. Een week eerder noemde hij ongevaccineerden al “de nieuwe Joden” en “wegkijkende uitsluiters de nieuwe nazi’s en NSB’ers”.

De rechter tikt Baudet hard op de vingers. Die is te ver gegaan door de positie van ongevaccineerden tijdens de coronacrisis gelijk te stellen aan het lot van Joden tijdens de Holocaust, oordeelt de rechtbank. De FvD-aanhang plengt hete tranen. Want Baudet bedoelde helemaal niet de Holocaust te bagatelliseren!? Zijn uitlatingen op Twitter waren “eerder gericht op uitsluiting en apartheid van ongevaccineerden”, verdedigt advocaat Spong de kwestie. Baudet zelf komt met de gebruikelijke non-excuus-dooddoener dat “het niet zijn bedoeling was om mensen pijn te doen”. Het vonnis van de rechter vindt hij “krankzinnig en onbegrijpelijk”. Uhuh.

30 april 2022. In Trouw schrijft columniste Emine Ugur dat extreemrechts de media in een wurggreep heeft. “Media zijn zo bang als links of partijdig bestempeld te worden, dat ze het populistische, extreemrechtse onderbuikgeluid volledig de ruimte willen geven,” stelt ze naar aanleiding van een tweet van Geert Wilders en zijn daaropvolgende ban van Twitter. Ze vindt het ernstig dat de chef van de politieke redactie van de NOS bezwaar had tegen de schorsing van Wilders.

“Mijn eerste reflex was jarenlang om in zulke gevallen te vragen hoe iets zou overkomen als exact hetzelfde over Joden geschreven zou worden. Ik heb echter lang geleden voor mezelf besloten om dat niet meer te doen.” Om vervolgens twee volle alinea’s te tikken over de vergelijking die ze niet meer wil maken. “Het zou niet zo moeten zijn,” rondt ze het af, “dat een chef politieke redactie bij de publieke omroep pas ziet hoe kwalijk en gevaarlijk de retoriek van een politicus is, als ze het woord moslim verwisselt met Jood.”

Er waren mensen (onder wie ik) die hier alsnog wel een vergelijking in lezen met de onderliggende suggestie dat de media eerder Joden dan moslims beschermen. Maar, verdedigt een verontwaardigde Ugur zich, ze heeft deze vergelijking niet zelf verzonnen, ze bedoelt dat ze de vergelijking niet wil maken en het is alleen om te waarschuwen waar het toe kan leiden.

18 juni 2021. Mark van den Oever, woordvoerder van de Farmers Defence Force, neemt geen woord terug van een eerdere vergelijking van Nederlandse boeren die stikstof moeten reduceren, met Joden die genocidaal vermoord werden tijdens de Holocaust. Hooguit vindt Van den Oever het “spijtig” als iemand zich gekwetst zou voelen. En, zegt hij er minzaam bij: “Joden moeten het zich niet persoonlijk aantrekken.” Want “het is niet op de persoon bedoeld”.

De nazi’s vermoordden meer dan zes miljoen Joden, maar Van den Oever laat zich niet zomaar uit het veld slaan: “Het lijkt er toch een beetje op? Ook nu is het een kleine bevolkingsgroep die systematisch in een hoek wordt gedreven en die van haar land wordt verdreven.”

De andere boerenbonden distantiëren zich van de woorden van de FDF-voorman, zonder hem verder uit te sluiten van gezamenlijke acties. “Dan gaan ze zich mogelijk nog extremer opstellen.” Een consequentieloze distantiëring. Oei, wat zal de FDF hiervan wakker liggen.

30 juni 2022. In het AD schrijft columniste Debby Gerritsen over haar verbazing dat Keti Koti – de viering van de afschaffing van de slavernij – in Nederland zo weinig bekend is. “Vreemd,” vindt ze. “Gezien de gigantische impact van onze koloniale slavernij – de Holocaust verbleekt erbij – zou deze bevrijdingsdag juist groots moeten worden gevierd.” De Holocaust verbleekt erbij? Het AD schrikt daar blijkbaar zelf van, want in diverse andere oplages is de zin er uitgejast en digitaal is hij gladjes weggepoetst.

Gerritsen zelf biedt later op de dag… nee, we kunnen niet direct zeggen “excuses aan”. Ze gooit wat random woorden in een tweet. “In een ongeredigeerde versie van mijn laatste column in het AD maak ik een ongelukkige vergelijking. Ik heb hiermee nooit de bedoeling gehad mensen te kwetsen. Mijn welgemeende excuses als dit wel is gebeurd.” Ongeredigeerd? Alsof je het over een dt-foutje hebt.

Nederland, 2022. Kamerleden, activisten, columnisten, polemisten. Links en rechts gebruiken we ‘de nieuwe Joden’ als schild voor onze eigen beweging; spelden we een gele ster op een mantel die ons vele maten te groot is. We tellen de clicks en de likes van onze aanhang. Tevreden kijken we in de spiegel.

Anne Frank is niet voor niets gestorven.

 

———

Foto: still uit AT5-verslag van een coronaprotest in Amsterdam, januari 2022

Vrij Links lijn

Vrij Links is een meerstemmig platform. Tenzij anders vermeld, spreken auteurs op persoonlijke titel.